Vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, vụ án tranh chấp quyền sử dụng đất bị hủy

Thứ sáu - 06/07/2018 09:40

Hình minh họa

Chiều ngày 20/6/2018 tại Hội trường TAND tỉnh Đắk Lắk, theo đề nghị của đại diện VKSND tỉnh, Hội đồng xét xử TAND tỉnh Đắk Lắk đã tuyên hủy Bản án dân sự sơ thẩm số 05/2017/DSST ngày 24/01/2018 của TAND Tp. Buôn Ma Thuột, giao hồ sơ về TAND Tp. Buôn Ma Thuột xét xử lại theo thủ tục sơ thẩm đối với vụ án “Tranh chấp quyền sử dụng đất”, giữa nguyên đơn: Bà H’Ni Niê, địa chỉ: 129/12 Ama Khê, Tp. Buôn Ma Thuột và các bị đơn: Bà H’Siớt Êban, bà H’Me Êban, H’Gió Êban, cùng địa chỉ: Số 11, tổ 10 khối 1, Buôn Kô Siêr, phường Tân Lập, Tp. Buôn Ma Thuột, vì bản án đã vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng.

Hình ảnh minh họa

Nội dung vụ án:

Theo đơn khởi kiện của nguyên đơn: Ngày 23/11/2007, bà H’Ni Niê được UBND Tp. Buôn Ma Thuột cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số Al 471040 diện tích 590,6m2 tại hẻm 129/12 Ama Khê, Tp. Buôn Ma Thuột; nguồn gốc đất do bố mẹ để lại và từ đó, gia đình bà H’Ni làm nhà ở ổn định trên đất.

Năm 2009, chị em bà H’Siơt Êban, H’Gió Êban xây nhà đã lấn chiếm đất của bà H’Ni, do bà H’Ni ở bên nhà chồng nên không biết, khi bà về thì đã xây xong nhà nên bà H’Ni không thể ngăn chặn được.

Năm 2014, bà H’Me Êban (em bà H’Siơt Êban) cũng xây nhà, bà H’Ni biết nên đã yêu cầu UBND phường Tân Lập ngăn chặn. Tổng diện tích 03 chị em bà H’Siớt, H’Me, H’Gió lấn chiếm của bà H’Ni là 160m2 nên bà H’Ni khởi kiện yêu cầu Tòa án buộc các bà H’Siớt, H’Me, H’Gió tháo dỡ tài sản trên đất, trả lại diện tích đất nêu trên cho bà.

Các bị đơn bà H’Siớt, bà H’Me và bà H’Gió xác định: Nguồn gốc đất mà các bà sử dụng là do gia đình chia cho 03 chị em bà mỗi người một thửa khoảng 4m x 16m, sau đó các bà đã xây nhà trên đất. Do không lấn đất và đã sử dụng ổn định nên các bị đơn không đồng ý yêu cầu trả lại đất cho nguyên đơn.

Năm 2016, bà H’Me đã chuyển nhượng nhà và đất cho ông Trần Nhật Tân với giá là 130.000.000 đồng. Bà H’Siớt và bà H’Gió cũng chuyển nhượng toàn bộ đất và tài sản trên đất cho ông Nguyễn Hải Trường. Ông Tân, ông Trường đã sang nhượng lại cho bà Mai Thị Thanh 2 thửa đất, thửa còn lại ông Trường sang nhượng lại cho bà Phạm Thị Quy. Việc chuyển nhượng đất giữa các bên chỉ viết giấy tay chưa thực hiện các thủ tục theo quy định của pháp luật. Bà Quy, bà Thanh đề nghị Tòa án công nhận hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa các bên.

Những người làm chứng cho rằng các bị đơn không lấn chiếm đất của nguyên đơn; UBND phường Tân Lập xác nhận việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bà H’Ni bị nhầm lẫn và chồng lấn lên đất của bà H’Siớt, bà H’Me và bà H’Gió.

Tại Bản án dân sự sơ thẩm số 05/2017/DSST ngày 24/01/2018 của Toà án nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột, đã tuyên xử: Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà H’Ni Niê về việc cầu bà H’Siơt, bà H’ Me và bà H’Gió; trả lại cho bà H’Ni diện tích đất 193,2m2 đất tại số 129/12 Ama Khê, Tp. Buôn Ma Thuột. Đất có tứ cận: Phía đông giáp đường hẽm 21m; phía tây giáp đất trồng, hàng rào bà H’Rê 21m; phía nam giáp hàng rào vườn bà H’Ni 10,9m, phía bắc giáp đường hẻm 7,5m.

Sau khi Bản án có hiệu lực pháp luật đề nghị đề nghị UBND Tp. Buôn Ma Thuột điều chỉnh Giấy chứng nhận QSD đất đã cấp cho bà H’Ni số AL 471040 với diện tích 590,6m2 theo đúng hiện trạng đất mà bà H’Ni đang sử dụng là 397,4m2.

Bà H’Siơt, bà H’Me và bà H’Gió được quyền liên hệ với UBND Tp. Buôn Ma Thuột để làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận QSD đất theo quy định của luật đất đai.

Ngoài ra, Bản án còn tuyên về chi phí tố tụng, tiền tạm ứng án phí, án phí và quyền kháng cáo của các đương sự theo quy định của pháp luật.

Sau khi xét xử sơ thẩm, bà H’Ni kháng cáo toàn bộ Bản án theo thủ tục phúc thẩm.

Xét thấy:

Nguồn gốc thửa đất của nguyên đơn và bị đơn đều do cha mẹ, gia đình chia cho. Tuy nhiên, các bên không có giấy tờ gì về việc phân chia đất, không rõ chiều dài, rộng và diện tích cụ thể được chia là bao nhiêu; Đất của bà H’Ni đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng Tòa án sơ thẩm không thu thập chứng cứ, xác minh rõ nguồn gốc đất cấp như thế nào, trình tự, thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đúng quy định hay không để có căn cứ giải quyết; Không đưa Văn phòng đăng ký đất đai thuộc UBND Tp. Buôn Ma Thuột vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền, nghĩa vụ liên quan là vi phạm quy định tại khoản 4 Điều 68 BLTTDS.

Ngoài ra, cấp sơ thẩm cũng không thu thập sơ đồ hành chính, sơ đồ giải thửa tại cơ quan có thẩm quyền quản lý đất đai đối với các thửa đất để xem xét, đối chiếu có việc cấp quyền sử dụng đất chồng lấn hay không là thu thập chứng cứ không đầy đủ, vi phạm quy định tại Điều 97 BLTTDS.

Bà H’Ni yêu cầu bà H’Siớt, bà H’Me và bà H’Gió trả lại diện tích đất đã lấn chiếm nhưng đất đã chuyển nhượng cho người khác, trong khi những người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan lại yêu cầu Tòa án công nhận hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất Bản án sơ thẩm tuyên bà H’Siớt, bà H’Me và bà H’Gió được quyền liên hệ cơ quan có thẩm quyền làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là ảnh hưởng quyền lợi của người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan; cấp sơ thẩm không hướng dẫn các đương sự làm đơn yêu cầu để xem xét thụ lý giải quyết yêu cầu độc lập về tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa các bên trong cùng vụ án là giải quyết chưa triệt để.

Theo Biên bản định giá tài sản thì tổng giá trị tài sản nhà và đất là 220.871.000đ, trong đó giá đất là 200.000.000đ. Do yêu cầu không được chấp nhận nên nguyên đơn phải chịu án phí sơ thẩm nhưng Tòa án chỉ buộc bà H’Ni chịu án phí trên giá trị tài sản là 84.930.200đ là chưa chính xác.

Như vậy, Toà án cấp sơ thẩm đã vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng xác định thiếu người tham gia tố tụng, thu thập chứng cứ không đầy đủ, xem xét, đánh giá chứng cứ không toàn diện, khách quan làm ảnh hưởng quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự nên Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk đã căn cứ khoản 3 Điều 308, Điều 310 BLTTDS năm 2015, tuyên chấp nhận kháng cáo của nguyên đơn, hủy Bản án sơ thẩm nêu trên, giao hồ sơ về cho TAND Tp. Buôn Ma Thuột giải quyết lại theo thủ tục sơ thẩm như đề nghị của Kiểm sát viên tại phiên tòa./.

Tác giả bài viết: Hải Anh