Thực hiện Nghị quyết số 205/2025/QH15 của Quốc hội: Bốn công dân được trả lại quyền nhân thân
Thời gian vừa qua, VKSND khu vực 10 đã chủ động tổ chức nhiều biện pháp triển khai thực hiện Nghị quyết số 205/2025/QH15 của Quốc hội về thí điểm VKSND khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ nhóm dễ bị tổn thương hoặc bảo vệ lợi ích công; từ việc nghiên cứu, quán triệt đến tuyên truyền, phổ biến Nghị quyết số 205/2025/QH15 trong đơn vị cũng như tại các xã trên địa bàn… đạt được nhiều kết quả tích cực, trong đó có việc bốn công dân chưa được đăng ký khai sinh tại xã Dliê Ya, tỉnh Đắk Lắk.
Theo đó, ngày 18/7/2025, VKSND khu vực 10 tiếp nhận tin báo về tội phạm liên quan đến hành vi cố ý gây thương tích xảy ra tại buôn Yóh, xã Dliê Ya, tỉnh Đắk Lắk. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ kiểm sát việc giải quyết tin báo, VKSND khu vực 10 đã tiến hành làm việc với các nhân chứng và người có liên quan, phát hiện có bốn trường hợp chưa được đăng ký khai sinh, gồm cháu H sinh năm 2011, cháu Y sinh năm 2009) và anh D sinh năm 1999, chị L sinh năm 2005. Cả bốn người này đều là người dân tộc Êđê, sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. Không chỉ chưa được cấp giấy khai sinh, những người này cũng không có căn cước công dân, dẫn đến không thể thực hiện các quyền cơ bản như học tập, khám chữa bệnh, đăng ký hộ khẩu, thụ hưởng các chính sách an sinh xã hội… đặc biệt là quyền được pháp luật bảo vệ về nhân thân.
Lãnh đạo VKSND khu vực 10 mà trực tiếp là đồng chí Viện trưởng Hồ Xuân Thắng đã xác định đây là nhóm người dễ bị tổn thương theo quy định tại Điều 10 và Điều 11 của Nghị quyết số 205/2025/QH15. Với tinh thần chủ động, trách nhiệm và thấm nhuần yêu cầu “bảo vệ pháp luật, bảo vệ quyền con người, quyền công dân”, VKSND khu vực 10 đã tiến hành làm việc với bà H (là mẹ ruột của cả bốn công dân nêu trên). Qua đó thấy rằng cả gia đình bà H đều không biết chữ, không sử dụng được tiếng phổ thông nên không đăng ký khai sinh và làm căn cước công dân. Nhiều năm qua, họ không biết và chưa được hưởng các chính sách xã hội như hỗ trợ hộ nghèo...
Nhận thức được tính cấp thiết của sự việc, VKSND khu vực 10 đã thực hiện ngay việc kiến nghị bằng văn bản, đồng thời tiếp phối hợp với Công an xã Dliê Ya và các cơ quan liên quan để hỗ trợ pháp lý, hướng dẫn hồ sơ, các thủ tục cần thiết để bốn công dân nói trên được khai sinh...
Kết quả, chỉ sau một thời gian ngắn, từ sự vào cuộc của VKSND khu vực 10 bốn công dân này đã được cấp giấy khai sinh, căn cước công dân, mã định danh cá nhân mức 2; qua đó bảo đảm đồng bộ dữ liệu dân cư, phục vụ cho việc tiếp cận dịch vụ công và thụ hưởng quyền lợi hợp pháp trong tương lai. Đặc biệt, hai cháu nhỏ trong số đó đã được đi học.
Hoạt động này của VKSND khu vực 10 là minh chứng rõ nét cho hiệu lực, hiệu quả bước đầu của Nghị quyết 205/2025/QH15 của Quốc hội, cho thấy vai trò tích cực, chủ động của Viện kiểm sát trong việc phát hiện, xử lý, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhóm yếu thế trong xã hội, góp phần đưa các quy định pháp luật đi vào cuộc sống một cách cụ thể, gần gũi và nhân văn; thể hiện rõ nét tinh thần cải cách tư pháp, lấy con người làm trung tâm. Đây không chỉ là một trường hợp giải quyết thủ tục hành chính đơn thuần, mà là một hành động pháp lý có chiều sâu, thể hiện vai trò, trách nhiệm của ngành Kiểm sát trong việc bảo vệ quyền con nói chung, bảo vệ đồng bào dân tộc thiểu số đã và đang sinh sống tại vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn; mở ra nhiều cơ hội cho họ, để không ai bị bỏ lại phía sau trên hành trình phát triển của đất nước..
